Đêm thu vắng Mẹ trở mình rất khẽ
Bãi bồi xưa, hoa vẫn nở cuối mùa
Con ong mật có còn trên giàn mướp
Rồi lá trầu kia có rụng xuống bơ vơ.
( Hạ Ly)
Trời đã cuối thu, cái nóng vẫn nóng bức oi nồng, báo hiệu một cơn bão sắp đến, giông tố kéo về không dồn dập như những cơn bão tháng bẩy, mà từ từ dai dẳng. Tôi và mẹ nằm trên phản, nghe thấy tiếc mẹ thở dài rất khẽ:
- Mẹ chưa ngủ ạ!.
- Chưa! - Mẹ trở mình - Giá mà mẹ được một lần gặp dì Vẹn , thì mẹ chết cũng mát lòng.
Tôi thắt lòng Mẹ lại nhớ dì rồi, ngoài trời mưa mỗi lúc một nặng hạt hơn sao vẫn thấy oi nồng đến thế.
Ông bà ngoại tôi sinh được năm người con, bác cả là con trai sau là bốn cô con gái, đặt tên là Quyền Quyên Tròn Trọn Vẹn mong sau này con cái được tròn đầy trọn vẹn. Dì Vẹn là út, khi sinh dì xong thì bà ngoại do băng huyết mà mất, dì được hai tháng thì ông ngoại cũng theo bà đi. Năm anh em trứng gà trứng vịt đùm túm nuôi nhau, nheo nhóc. Bác Quyền phân công Mẹ ở nhà trông hai em còn bác và già Quyên đi bãi, mẹ lúc đó mới 7 tuổi phải trông hai em một lên 3 một mới hai tháng tuổi, cơm chẳng có mà ăn chỉ có những củ khoai luộc lên mớm cho em, em khóc quá thì bế em đi khắp làng xin bú, hôm nào không xin được bú mà em thì cứ khóc thì cả ba chị em ngồi khóc kêu ngào bố mẹ thảm thiết.
Do bế ẵm dì từ bé nên mẹ thương dì và chăm cho dì lắm, dì hay lê la bẩn thỉu nên bị ghẻ lở đầy người, mẹ xót lắm hàng ngày đi lái lá lim về tắm cho dì, dì bị trốc đầu mẹ tự tai cắt tóc rồi bôi thuốc lên đầu dì đen ngòm, dì xót quá cứ nhảy tâng tâng lên mà gào " ối mẹ ơi chị Tròn chị ấy giết con!", mẹ thấy dì kêu mẹ thương qua lại ôm em vào lòng mà khóc.
Những buổi chiều đi thả trâu ngoài bãi sông hồng mẹ thường bẻ ngô rồi chụm cây ngô lại nướng lên cho dì ăn, dì cười để lộ hàm răng sún đen ngòm bụi than trông thật đáng yêu rồi dì hỏi:
- Chị ơi! bố mẹ đâu sao đi mãi không thấy về!
- Bố mẹ...........kia kìa...xa lắm nên chưa về được, Vẹn ngoan nghe lời chị rồi tối chị cho Vẹn đi xem hội hát bên đoài - Mẹ chỉ về phía cuối trời dỗ dành.
- Bố mẹ ở đâu? bố mẹ ở đâu ạ- dì khao khát dồn dập nhìn về hoàng hôn thẫm đỏ như mầu nước sông Hồng.
Kể từ đó cứ hoàng hôn xuống dì bỏ thả diều, bỏ chơi với chúng bạn để ngóng về phía hoàng hôn, mặt trời vẫn vô tình hai buổi đi về lặng lẽ.
Rồi những đêm mùa đông buốt giá chăn không đủ ấm, bác Quyên và dì Trọn nằm một ổ rơm, còn mẹ và dì nằm một ổ, đêm dì vẫn rúc rúc vào lòng mẹ ú ớ " mẹ! mẹ!".
Những đêm mùa hè, trăng sáng nồng nàn, gió từ sông Hồng đưa mùi hương cây cỏ, mẹ ngồi với người đàn ông của mẹ, còn dì vẫn tung tăng chạy nhảy bên cạnh.
Những đêm thu tháng chín mẹ ngồi kiên nhẫn dạy dì từng con chữ, dán từng chiếc nhãn vở, bọc từng quyển sách.
Cứ thế năm anh em lần lượt khôn lớn bác Quyền lấy vợ, người đàn bà bác chọn to béo vạm vỡ , và đẻ tù tì năm một, nên công việc đồng bãi dồn hết lên bốn cô con gái. bốn người con gái càng lớn càng đẹp, bác Quyên đẹp rực rỡ như bông hoa đồng nội e ấp tỏa hương, dì Trọn cái duyên cứ bong ra không che đậy, mẹ đẹp sắc sảo, lồ lộ, dì Vẹn lúc đó mới mười ba đã lộ một nhan sắc mặn mòi.
Bác Quyên và dì Trọn lần lượt lấy chồng con nhà gia thế,còn mẹ theo học một lớp sư phạm gần nhà để tiện chăm sóc em, nhưng có lẽ cái duyên của mẹ và dì chỉ có đến đây chăng.
Bác cả là người nóng tính và gia trưởng, nên thường hay đánh mắng dì khiến dì rất sợ bác, một hôm mẹ đang ở trường bác sai dì đi mua rượu, rồi chả hiểu mải chơi thế nào mà dì đánh mất tiền mua rượu dì sợ quá không dám về nhà. Mẹ về nghe kể lại mẹ tất tả đi tìm dì, mẹ nghe người ta kể nhìn thấy một bé gái chừng mười ba tuổi ngồi khóc ở gốc cây đa dốc Bưởi, mẹ lần tìm nhưng vẫn không thấy bóng dáng dì đâu. Rồi dì biệt tin từ dạo đó.
Mẹ ở lại điên cuồng như người lạc mất con, cứ một buổi đi học một buổi đi tìm dì nhưng vẫn biệt tin, Mẹ làm việc điên cuồng để quên đi, rồi mẹ làm hiệu trưởng, rồi mẹ làm hội đồng nhân nhân huyện Đông Anh. Bố đến, chàng thủy thủ tàu sông với mái tóc bồng bềnh nghệ sĩ như làn gió đến lấp đầy khoảng trống trong mẹ, rồi mẹ bỏ hết theo bố về bên bờ sông đáy làm vợ.
Cuộc đời mẹ có biết bao nhiêu thăng trầm, sứơng khổ, nhưng dù vui hay buồn thì mẹ cũng chưa bao giờ nguôi ngoai quên dì. Cứ nghe ở đâu có một người hoàn cảnh giống như thế thì dù Sài gòn hay Huế mẹ đều lặn lội đi tìm, ở đâu ai họ cùng nhận chị em với mẹ. nhưng mẹ chỉ ở một tuần là mẹ về và bảo người đó không phải là dì, vì linh cảm của mẹ mách bảo thế. Có những ngày giáp tết mẹ nghe người ta kể trong Huế có một cô có hoàn cnảh tương tự thế vậy là mẹ lại tất tả nhảy tầu vào rồi 30 mươi tết mẹ lại tất tả về trong vô vọng.
Bão ở ngoài trời ngày một to, gió quất vào cây na sau cửa sổ phần phật, lộp độm, con Lu cứ nhảy cẫng lên sủa ăng ẳng.
-Hóa ra trời lại mưa to nhỉ! mấy quả na cuối mùa lại rụng hết rồi- giọng mẹ tiếc rẻ.
- Ngủ chưa con- mẹ lại trở mình
- Con chưa mẹ ạ, mẹ cứ nói đi - Tôi nghiêng đầu cho tóc xõa về một bên gối.
- Con có nghĩ dì Trọn mày vô tâm không, hay dì vẫn còn giận bác Quyền? tại sao từng ấy năm trời mà dì không một lần quay về làng cũ, không một bức thư, hay đơn giản chỉ là lời nhắn, tại sao dì lại quên mẹ chứ? mẹ và dì đã từng quyấn quýt đến thế kia mà- Giọng mẹ lạc đi đầy nước.
- Mẹ con tin mẹ và dì sẽ gặp nhau mà- tôi ôm ngang lưng mẹ chạm vào sống lưng dần giật, mẹ đang khóc.
Đã bao lần tôi định nói khác đi rằng có thể dì đã mất không còn trên cõi đời này nữa, nhưng sẽ là vô tâm lắm nếu tôi thốt lên lời đó, nên tôi không lỡ. Thôi cứ để mẹ hi vọng thế có lẽ tốt hơn chăng.
Đã khuya lắm rồi bão vẫn chưa kịp tạnh, mẹ vẫn nằm yên với kí ức xa xưa, còn tôi vẫn chưa ngủ được tôi rất muốn nói với dì rằng nếu dì con sống hãy một lần về thăm lại làng cũ ,người thân. Bác Quyền và Bác Quyên đã mất nên chỉ còn lại mẹ và dì Trọn giờ đây chỉ như chiếc lá vàng biết khi nào rụng, dì về để những cái tên được nghép lại cho Tròn Trọn Vẹn như mong muốn của ông bà ngoại xưa.
Và nếu dì đã mất thì cháu xin được thắp một nén nhang tưởng nhớ đến dì, người dì mà cháu chưa bao giờ gặp mặt, nhưng vẫn không thôi day dứt trong tim cháu mỗi ngày.
(Cháu cầu mong sao cho dì đọc được câu truyện này)
( Hạ Ly- viết cho những điều đã cũ)
Bãi bồi xưa, hoa vẫn nở cuối mùa
..
Cầu mong cho hai chị em sẽ được đoàn tụ để nỗi nhớ mong không là vô vọng.